Op de grens tussen Gent en Merelbeke investeren we in rivierherstel door het bouwen van een vispassage naast het stuwsluiscomplex.

Wat

Stuwen regelen de stand van het water, maar dat betekent wel dat ze voor vissen een groot obstakel vormen. Aan het stuwsluizencomplex, op de grens tussen Gent en Merelbeke, bouwen we dan ook een vispassage om de verplaatsing van de vissen makkelijker te maken.

We bouwen een ‘dubbel vertical slot’-constructie met een lengte tussen 300 en 350 meter! De constructie zal 9 meter breed zijn en bestaat uit een doorgang met een reeks muurtjes, waarbij er openingen zijn aan beide kanten. De vissen kunnen dus kiezen aan welke kant ze doorzwemmen. 

Daarnaast werken we met een 'toegevoegd debiet'. Dit wil zeggen dat we een extra buis in de vispassage voorzien. In deze buis bevinden zich kleine openingen waardoor er extra water in de vispassage kan. Op die manier versterken en verdelen we de lokstroom voor de vissen gelijkmatig zodat ze niet halverwege de passage terugzwemmen.

De vispassage in Merelbeke zal gebouwd worden met cofinanciering van het Visserijfonds.

Waarom

Vissen verplaatsen zich voortdurend in een waterloop op zoek naar voedsel, voortplantingsplaatsen, overwinteringsgebieden of nieuwe leefgebieden. Stuwen zorgen voor een te hoge stroomsnelheid waardoor vissen er niet zomaar voorbij kunnen zwemmen.

Aan het stuwsluizencomplex, op de grens tussen Gent en Merelbeke, bouwen we dan ook een vispassage. Dit stuwsluizencomplex is een van de grote knelpunten voor vismigratie. Vissen van de Beneden-Zeeschelde kunnen hier namelijk niet voorbij zwemmen, waardoor de vispopulatie op zowel de Leie als de Boven-Schelde vermindert. De vispassage zal ervoor zorgen dat de vissen kunnen doorzwemmen. Hierdoor krijgen de vissen weer alle kansen en zullen er, op lange termijn, zelfs nieuwe vissoorten voorkomen.

Wanneer

 Vermoedelijk zullen de werken in 2024 klaar zijn.

Waar?

Op de kaart kan je situeren waar we deze aanpassing uitvoeren. Hieronder kan je doorklikken naar de locatie voor een overzicht van alle aanpassingen.

Verwant nieuws

Veelgestelde vragen

Hieronder vind je veelgestelde vragen over deze vaarweg / locatie / aanpassing. Vind je het antwoord op jouw vraag niet, dan kan je jouw vraag steeds naar ons doorsturen.

Wat is een vispassage?

Vissen verplaatsen zich voortdurend in een waterloop op zoek naar voedsel, paai- en broedplaatsen, overwinteringsgebieden of nieuwe leefgebieden. Stuwen zijn een grote hindernis voor deze vissen. Ze vormen een fysiek obstakel en zorgen voor een te hoge stroomsnelheid van het water. Daarom is dit een knelpunt voor de vismigratie.

Vissen kunnen er namelijk niet zomaar voorbijzwemmen. Waar mogelijk bouwen we dan ook vispassages om de verplaatsing van de vissen makkelijker te maken. Deze passages zorgen ervoor dat vissen trapsgewijs om een stuw of sluis heen kunnen zwemmen. 

Er zijn verschillende soorten vispassages. Sommige bestaan uit een eenvoudige buis, sommige zijn heuse trappen. De vispassage is telkens aangepast aan de soorten vissen die in de waterweg voorkomen.

Hoe vindt een vis zijn weg naar de vispassage?

Een vis merkt nauwelijks dat hij door een vispassage zwemt. Vissen zwemmen intuïtief tegen de stroom in. Daarom lokken we de vissen met een nagebootste stroming de vispassage in, een zogenaamde lokstroom. Door te zorgen dat de stroming vanuit de vispassage sterker is dan de stroming die van de stuw komt, sturen we de vis de goede kant op. De lokstroom mag niet te sterk zijn, want dan kunnen kleinere vissen er niet tegenin zwemmen.

Vistrap

Wat is vismigratie?

Vissen trekken van nature door beken en rivieren. Dit doen ze om zich voort te planten maar ook om voedsel te vinden of een schuilplaats te zoeken voor de winter. Sommige soorten, zoals de Atlantische zalm of paling, leggen duizenden kilometers af om hun paaigebieden te bereiken. Dat heet ‘vismigratie’.

Door de aanleg van stuwen zijn barrières ontstaan en kunnen vissen rivieren en beken niet meer bereiken. Om vissen makkelijker te laten migreren, bouwen we vispassages in de buurt van stuwen.

De doelstelling om een vlotte migratie van vissen mogelijk te maken, werd bepaald door de Europese Unie. Ons Vlaams parlement bekrachtigde dit in 2003 in het zogenaamde decreet Integraal Waterbeleid. Zo investeert De Vlaamse Waterweg nv met Seine Schelde Vlaanderen niet alleen in de binnenvaart maar ook in het ecologisch herstel en de veerkrachtigheid van onze watersystemen: een echte win-win!

Zit je nog met een vraag?

Contacteer ons

Publicaties